De helaas onvermijdelijke dag is aangebroken. We gaan het prachtige Japan verlaten en reizen terug naar Nederland. We zitten met het hotel al op het vliegveld dus we hoeven niet heel vroeg weg. Om half 8 nemen we ons laatste ontbijtje en om kwart over 8 lopen we terminal 1 van Kansai airport in, de internationale luchthaven van Osaka. Een vlucht van 11 en een half uur ligt voor ons. Voor Irene en mij is dit wat makkelijker dan voor Maarten aangezien wij business class vliegen. We hebben aanzienlijk meer ruimte en kunnen ook helemaal horizontaal gaan liggen als we willen. Omdat we overdag vliegen en in de tijd terug gaan zullen we echter amper slapen en vermaken we ons met lezen, een filmpje, het eten en puzzelen. De lange reis geeft ook tijd om alvast een beetje terug te kijken op onze fantastische reis door Japan. Vantevoren hebben we veel gelezen over hoe speciaal Japan was qua mensen en gebruiken en dit is helemaal uitgekomen. Hieronder een lijstje van de speciale dingen die ook wij mochten meemaken.

Ontzettend vriendelijke en beleefde mensen
We hadden al gelezen hoe beleefd en vriendelijk de mensen in Japan zijn en we kunnen nu volkomen beamen dat dit het geval is. Niet alleen in de hotels, maar overal. Je hoeft maar met een vragende blik ergens te staan of mensen komen al op je af en vragen of ze kunnen helpen. En als je iemand aanspreekt voor hulp dan doen ze alles om je te helpen. Bijvoorbeeld in Tokio toen we in een winkel iemand gingen vragen naar de weg. Deze gaf uitleg en liep de winkel mee uit en liep met ons mee totdat hij zeker wist dat we de goede weg hadden. Opvallend was ook het buigen bij een begroeting. Je ging dit zelf heel makkelijk en spontaan overnemen. Het was ook grappig om te zien dat een treinconducteur altijd een buiging maakte als hij het treinstel (waar zo'n 80 mensen inzaten) inkwam en als hij het weer verliet. Ook vond ik het een mooi gebaar dat alles wat je geeft (b.v. je hotelpas of geld of een rekening) met 2 handen wordt aangeboden en met 2 handen wordt aangenomen.

Structuur
Wat ook opvalt is de enorme structuur. Dit komt het meest tot uiting bij de trein. Er staan lijnen op het perron om aan te geven waar je moet staan om te wachten op de trein. Iedereen houdt zich hier aan en hierdoor verloopt het instappen en uitstappen op de overvolle perrons in wereldsteden als Tokio en Osaka heel soepel. Er zijn ook heel veel mensen - bij trein en busstations - die als taak hebben om de boel te structureren. Het is ook een enorme drukte in de stations als je van de ene naar de andere trein of metro moet lopen. Dit zijn enorme afstanden die je moet afleggen. Het is hier vaak enorm druk maar iedereen loopt heel rustig (niemand rent) en niemand botst tegen elkaar. Op straat gebeurt hetzelfde. Iedereen ontloopt elkaar op een overzichtelijke manier zonder irritaties. Ook hebben we in 3 weken geen enkele auto op straat horen toeteren.

Pratende apparatuur
Japanners zijn in het algemeen heel rustig en stil. Behalve soms kinderen hoor je niemand hard praten. In de trein en metro is het ook heel stil en kijkt iedereen op zijn smartphone. Wat wel opvalt is dat je overal informatie krijgt door speakers. In de treinen, bussen en metro’s wordt continu een update gegeven van waar je bent, waar je naartoe gaat en wat je wel en niet mag. Zonder dat wij het verstaan natuurlijk. Maar dit is niet alleen hier. Alle apparaten praten tegen je in Japan. In de lift, bij stoplichten, bij frisdrankautomaten en ook bij de pinautomaat in een winkel komt er een stem uit het apparaat die je in het Japans zegt wat je moet doen.

De toiletten
We hebben in de verslagen al een aantal keren iets geschreven over de toiletten. Deze zijn heel speciaal in Japan. Brillen die automatisch omhoog gaan, verwarmde toiletbrillen, warme waterstralen, extra doorspoelgeluiden om geen eigen geluiden te laten horen (in dit geval hoor je een minuut lang doorspoelgeluiden zonder dat er doorgespoeld wordt). Dat is de wereld van de Japanse toiletten. Een gebruiksaanwijzing is geen overbodige luxe, want het lijkt wel een cockpit. Maar oefening baart kunst. Toen we een keer geen verwarmde toiletbril hadden gingen we het al missen!

De restaurants
We waren er vantevoren een beetje bang voor. Hoe weet je nu wat de menukaart is van een restaurant als deze alleen in het Japans is geschreven. Hiervoor konden we gelukkig gebruik maken van de etalages waar het eten in plastic vorm staat uitgebeeld. Het lijkt vies en goedkoop als je het leest, maar eigenlijk is het best goed en realistisch en hielp het ons om een keuze te maken voor een restaurant.
In Tokio is het extra moeilijk. Hier bevinden de restaurants zich vaak op de 3e, 4e of 5e verdieping van een gebouw wat op de begane grond geen restaurant is. Dan ga je met een lift omhoog en is het spannend waar je terecht komt als de liftdeuren opengaan.
Als je aan tafel gaat krijg je heerlijke warme doekjes aangereikt om je handen schoon te maken; dit was altijd heerlijk. We hebben in de 3 weken allerlei lokale specialiteiten geprobeerd wat in het algemeen erg lekker was. En soms kozen we voor de afwisseling voor een pizza of pasta restaurant.

De onsen
De onsen en het bijbehorende badritueel was ook een speciale belevenis. We hebben hier ook al eerder over geschreven. Er is een aparte heren en dames onsen. Het meest aparte is dat je voordat je de onsen ingaat in een wasruimte komt waar je op een klein krukje zit, waar je een spiegel hebt, een douchekop, een teiltje en allerlei shampoos. Iedereen zit zich daar grondig te wassen (minimaal 10 minuten) en gaat dan pas in de onsen. Was leuk om mee te maken.

Dieren
In Japan is het niet toegestaan om huisdieren te hebben of in ieder geval niet grote exemplaren. Je ziet in ieder geval geen loslopende honden. De enige honden die je ziet zijn kleine honden. Opvallend hierbij is dat deze vaak een pakje aanhebben. We zagen er zelfs 1 die in een fietsmand zat met een zonnebril op! Jammer genoeg waren we hier te laat voor een foto.

Veilig
Ik heb nog nooit een land bezocht waar ik me zo veilig heb gevoeld als in Japan. Zelfs in Nederland weet je dat je op je spullen moet letten. Maar in Japan maakt het echt niet uit. Je mag niet stelen, dus Japanners doen dat niet. Gewoon omdat het niet mag. Beurzen en mobiele apparaten liggen open op tafel ook als mensen even weglopen naar toilet of om eten te halen. Normaal voel ik op drukke plekken altijd goed waar ik mijn beurs heb of let ik extra op mijn rugtas maar in Japan hadden we dit helemaal niet.

Dit waren enkele van de vele indrukken die we hebben opgedaan. Om 3 uur landen we op Schiphol waar Sanne ons stond op te wachten. In komende weken gaan we alle indrukken verder verwerken in een prachtig fotoboek en gaat Irene nog een mooi boek maken waarin we alle verslagen van de reis gaan verwerken.